Van het onderhouden van fossiele bussen naar nieuwe elektrische bussen. Die grote verandering maakt de bus-werkplaats van HTM dit jaar door. Van onder of aan de bus sleutelen naar op het dak. Van kleppen stellen naar elektromotoren. De plek waar je aan het werk bent beveiligen vanwege de hoogspanning en minder olie verversen maar meer met een laptop aan de slag. De medewerkers zijn de afgelopen tijd opgeleid om op deze nieuwe manier hun werk te kunnen doen. Het HOVM biedt je een kijkje achter de schermen van de wagenwerkplaats aan de Radarstraat.

De laatst geleverde eCitaro. Nu zijn alle 102 Mercedes bussen bij HTM aanwezig.
Op 30 oktober is bus 1441 als laatste bus van 102 nieuwe Mercedes bussen afgeleverd. Daarmee heeft HTM als eerste stadsvervoerder een 100 procent elektrische vloot bij bus en tram.
De nieuw eCitaro bus moet eens per 15 duizend kilometer naar binnen om onderhoud te krijgen. Maar ook als er iets stuk gaat repareert HTM de bus hier. Zeven dagen per week staan 22 monteurs klaar om de bussen in goede conditie te houden en ervoor te zorgen dat de reiziger niet voor niks aan de halte staat.

Overzicht op de vernieuwde en keurige wagenwerkplaats.
In de werkplaats zijn verschillende stands geplaatst waar voorop plek is voor de achttien meter lange eCitaro G bussen en op het achterste deel past er nog een twaalf meter bus achter. Zo kunnen tien bussen tegelijkertijd gerepareerd worden of van onderhoud genieten.

Links wordt het nieuwe onderhoudsbordes gebouwd. Er boven hangt de nieuwe portaalkraan om bijvoorbeeld zware accupakketten op te tillen.
Speciaal voor de nieuwe bussen wordt momenteel een bordes gebouwd waar vanaf monteurs makkelijk het dak op kunnen komen. Er komen schuifdelen aan zodat tussen bus en werkplatform geen gat ontstaat om veilig te kunnen werken. Beneden heeft men ook nog een soort van benzinepomp waar perslucht, koelvloeistof, vet, compressor of aandrijfas olie getapt kunnen worden. Om de accu’s op temperatuur te houden heeft de Mercedes 200 liter koelwater aan boord!

eCitaro 1439 laat zich onder de rok kijken.
Zware accu pakketten die onder andere op het dak geplaatst zijn kunnen met een nieuwe portaalkraan vanaf het dak getakeld worden. In de media hebben we al kunnen lezen dat een aantal bussen helaas een aanrijding hebben gehad. HTM heeft een eigen schadeherstel. In het grote magazijn liggen tal van onderdelen waarmee men snel bussen kan herstellen. Onderdelen kunnen ook bij Mercedes besteld worden en deze worden binnen 48 uur bij HTM afgeleverd. Het is een groot voordeel dat in vele steden in binnen en buitenland de eCitaro is komen te rijden of gaat rijden.

Hier worden de verfkleuren in juiste verhouding gemengd.
Wanneer een bus meer dan een jaar oud is moet deze jaarlijks worden gekeurd door het RDW. HTM mag niet zelf de bussen keuren maar heeft hier een aparte hal voor waar een gelede bus in past en de keurder z’n gang kan gaan. Ook is het mogelijk dat een bus opnieuw gespoten wordt. HTM kan zelf de verf mengen en in de naastgelegen spuitcabine kan met onderdelen spuiten. Als het rolluik omhooggaat past hier ook een achttien meter lange bus in.

Schade hersteld HTM in eigen huis zoals deze 1425. De nieuwe voorruit is net geplaatst en gelijmd.
Banden wisselt men natuurlijk ook. Wist u dat er 9 Bar spanning op een voorband staat? Op de achter banden is de druk iets lager. Maar om ongelukken te voorkomen wordt een band in een eigen kooi opgepompt. Wat nog in de werkplaats moet worden ontwikkeld is een ruimte om accu’s te reviseren en cellen in een accupakket te wisselen. Voor andere onderdelen zoals OV-Chipcard readers en reizigers informatiesystemen kan men nu al zelf testen en repareren.

Testpaneel voor chipcard readers.

Met deze computer kan men bussen uitlezen wat HTM ook op afstand kan.
Naast bussen heeft deze afdeling ook de speciale wegvoertuigen van de vervoerder in onderhoud. Ook kan men de gehuurde pendelauto’s voor de chauffeurs en bestuurders onderhouden. Momenteel helpt de afdeling bus de collega’s van de tram met de revisie van de stoelen uit de tramcabines. Buiten op het terrein is de verbouwing helemaal klaar en kunnen alle bussen een laadplek vinden. Inmiddels werken de laadinstallaties op Kijkduin en Scheveningen Noord ook.

Detail van de stroomafnemer.
Een twaalf meter eCitaro kan gemakkelijk een dag op de accu’s doorkomen. Mocht het batterijniveau onder de 14 procent zakken dient de chauffeur naar de vestiging terug te rijden. Wanneer een bus moet drinken op de vestiging moet de chauffeur zorgen dat ie vlak langs een doorgetrokken streep in de lengte richting gaat parkeren en stopt tussen twee verticale gele strepen. Onderaan de voordeur zit een wit driehoekje en wanneer de bus stilstaat met het driehoekje tussen die twee strepen staat ie goed geparkeerd om te laden. De stroomafnemer valt dan goed in de laadhoed boven de bus.

Deze bus staat prima geparkeerd om te gaan laden.
De stroomafnemer van de bus heeft drie punten. Twee ervan aan de zijkanten zijn de plus en de min. Het derde punt in het midden is voor de communicatie tussen bus en laadinstallatie. Mocht een batterij helemaal zijn uitgeput dan heeft de werkplaats nog een mobiel laadstation waarmee bussen geladen kunnen worden. Dan kan een stekker aan de achterkant van de bus gestoken worden om de bus te laden. Ook zit in de bus een stopcontact om een speciale laptop aan te sluiten waarmee men de eCitaro’s kan uitlezen. Ook zijn de bussen op afstand uit te lezen via informatiesystemen.

Bussen aan de lader op het verbouwde terrein van HTM.
Gepland is dat eind november de laatste MAN bus buiten dienst gaat. Een aantal Mercedes bussen is soms nog voor garantiewerk naar de dealer in Nijkerk. Naast de 102 nieuwe bussen blijven de acht VDL-bussen gewoon in dienst bij HTM. Er zijn nog plannen voor een kleine Rail Vervangend Vervoer vloot maar die zijn nog niet helemaal volgeladen, om het in elektrische bustermen te houden.

De drie generaties bussen naast elkaar op de vestiging.
Foto’s: Chris Westerduin