In 2023 is het honderd jaar geleden dat de tramlijn naar Wassenaar is geopend. De Buitenlijn van de HTM, ook wel de ‘Gele Tram’ genoemd, zou het helaas maar een kleine veertig jaar uithouden.

In 1922 komt een smalspoortrein zand brengen bij de Paauwlaan.

Op 2 juni 1923 wordt de tramlijn officieel geopend. Voor dit doel worden maar liefst zes trams met het spiksplinternieuwe Buitenlijn materieel ingezet. HTM beschikt dan over zes nieuwe tweeassige motorwagens en een aantal van de uiteindelijk twintig geleverde fraaie salonrijtuigen. Hiermee gaat HTM in eerste instantie rijden tussen het Haagse Plein en de Wassennaar.
De samenstelling van de optocht bestaat uit: Motorwagen 3 met rijtuig 104, 4 met 102 en 105, 5 met 108 en 103, 6 met 101 en 106, 1 met 109 en 110 en de 2 met 107. Dan heeft u de nummers ook van de trams die op de foto bovenaan dit artikel staan.

Fluitketel 4 passeert spelende kinderen tijdens een rit in 1923.

Voor de lijn is bij Maaldrift een nieuwe remise gevestigd. In het openingsjaar zijn door Pennock ook nog twee pekelaanhangwagens geleverd. De I en de II. Omdat de motorwagens een nogal hoge hese luchtfluit hebben krijgen ze al gauw de bijnaam ‘Fluitketel’. Nadat de lijn in Wassenaar in gebruik is genomen wordt er nog hard doorgewerkt om in 1925 Leiden te bereiken.

Pennock levert in 1923 twee pekelaanhangwagens.

Plannen om vanuit de Lus in Wassenaar naar Katwijk te gaan rijden zijn nooit gerealiseerd. Vanuit Leiden zou HTM ook graag hebben doorgereden naar Alphen aan de Rijn maar ook dat plan is nooit uitgevoerd.  Nadat de Fluitketels in dienst zijn gekomen worden de eveneens fraaie vierassige Buitenlijn motorwagens geleverd. Naast deze I2 lijn naar Leiden worden deze dertig trams ook ingezet op de lijnen naar Delft en Voorburg.

Het HOVM Buitenlijn materieel naast Limburger 90 tijdens ‘Retourtje Leiden’ in 2011. Foto; Chris Westerduin

In 1951 worden van de Limburgse LTM nog tien motor en twintig bijwagens overgenomen welke alleen dienst gaan doen naar Wassenaar en Voorburg. De tramlijn heeft het uitgehouden tot 1961. Eigenlijk zou de lijn pas op Oudejaarsdag voor het laatst rijden maar gelijk met de Blauwe Tramlijn naar Leiden is de lijn via Wassenaar op 9 november 1961 opgeheven.

Helaas is de laatste Fluitketel in 1964 gesloopt op ‘s Gravenmade. Foto: NVBS collectie, Rijntjes.

Helaas is van de Fluitketels slechts een kop, in particulier eigendom, bewaard gebleven. Van de vierassige motorwagens zijn de 57 en 58 gespaard van de slopershamer. Ook heeft salonrijtuig 118 de museumstatus weten te bereiken. Van het Limburgse materieel is alleen de 90 nog statisch bewaard. Momenteel bij de ZLSM. Tijdens het evenement ‘Retourtje Leiden’ was de motorwagen weer te bewonderen in het Haagse jasje. Daarna is de tram weer in Limburgse kleuren teruggebracht en weer naar Limburg verhuist.

Tijdens het Buitenlijnfeest in 2014 passeren de 58 en de 57+118 elkaar bij Verffabriek. Foto: Chris Westerduin.

Foto’s, tenzij anders vermeldt: NVBS Beeldbank